Τι μάθαμε από τους "Αγώνες Πέινας";

Ούτε η ίδια η Suzanne Collins φανταζόταν την επιτυχία των «Αγώνων Πείνας» ( The Hunger Games), βιβλίου της, που κυκλοφόρησε το 2008. Και, όμως, κατέληξε να γίνει μια απ’ τις πιο διάσημες τριλογίες στον κόσμο. Η ίδια δεν είχε στην αρχή την πρόθεση να δώσει συνέχεια μετά το πρώτο βιβλίο, αλλά, αλλιώς τα φέρνει καμιά φορά η ζωή. Έτσι το 2009 κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο ( Catching Fire), και το 2010 κυκλοφόρησε το τρίτο και τελευταίο βιβλίο της σειράς ( Mockingjay).

Η κινηματογραφική μεταφορά της τριλογίας δεν άργησε να έρθει,  και, πλέον, ακόμα και αυτή ολοκληρώνεται με την τέταρτη ταινία.

Διαβάζοντας τα βιβλία ή βλέποντας τις ταινίες, ή καλύτερα και τα δυο, βγάζουμε κάποια συμπεράσματα, μας δημιουργούνται σκέψεις που αγγίζουν θέματα της καθημερινότητας ή και πολιτικής.

Παρακάτω παρουσιάζονται κάποιες σκέψεις σχετικά με την γεύση που άφησε η ιστορία της Katniss Everdeen,  του Peeta Mellark, και γενικά όλου του έθνους της Panem.

Πρώτα απ’ όλα, είναι  μια ιστορία ανθρώπων. Μα, σε αυτόν τον δυστοπικό κόσμο δεν έχουν όλοι την ίδια ιδέα για το τι είναι άνθρωπος. Για κάποιους άνθρωπος είναι κάποιος φίλος, ένα συγγενής ή ένας εραστής. Για άλλους, ένας εχθρός που πρέπει να πεθάνει, καθώς η ζωή του ενός σημαίνει θάνατο για τον άλλο. Και για κάποιους άλλους, απλώς ένα τηλεοπτικό προϊόν, ένα αντικείμενο αναλώσιμο, μέχρι να τελειώσει και να έρθει το επόμενο.

Σε αυτό τον κόσμο ο θάνατος κυριαρχεί και έχει πολλές πηγές. Και ο θάνατος, όμως, εκλαμβάνεται διαφορετικά για καθέναν από τους κατοίκους αυτού του φανταστικού κόσμου. Είναι ένα χτύπημα που στερεί τη δύναμη για ζωή, τη δύναμη να συνεχίσεις. Μπορεί να σε κάνει να ξεχάσεις αυτούς που αγαπάς και νοιάζεσαι.

Από την άλλη, σε κάποιους δίνει ώθηση να αναλάβουν τα βάρη των άλλων στις πλάτες τους. Και αν πρόκειται για μικρά παιδία, τα κάνει να ωριμάσουν, αποκτώντας ένα σθένος κάνοντας τα ικανά να επιβιώσουν στις όποιες δύσκολές συνθήκες.

Και καμιά φορά, είναι τέτοια η ώθηση που δίνει, που μπορεί να  ενώσει ανθρώπους που ,  πιο πριν,δεν είχαν καμία επαφή μεταξύ τους, φέρνοντάς τους αντιμέτωπο με έναν κοινό εχθρό, που αν και πάντα ορατός, ποτέ κανείς δεν σήκωσε κεφάλι ενάντιά του.

 

Οι κατέχοντες τη εξουσία, ποτέ δεν θα ανεχτούν έναν ξεσηκωμό, όποια μορφή κι αν έχει ο ξεσηκωμός, όποια μορφή κι αν έχει η εξουσία. Θα έχουν πάντα τα όργανα καταστολής τους, που είναι άμεσα, θα στρέφουν πάντα το όπλο τους εναντίον του κάθε επαναστάτη, και θα ευαγγελίζονται την ειρήνη. Αλλά το μυστικό όπλο θα είναι  πάντα τα έμμεσα, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ή Εξημέρωσης, που θα φροντίζουν οι πολίτες να είναι ενημερωμένοι (ή εξημερωμένοι).

Και αν οι πράξεις σου πυροδοτήσουν μια σειρά γεγονότων που ποτέ δεν είχες φανταστεί ότι θα συμβούν; Αν τα γεγονότα αυτά δεν ήθελες κιόλας να γίνουν; Και επειδή απλώς εσύ, απερίσκεπτα ή όχι, άναψες το φιτίλι που θα προκαλέσει μια έκρηξη που θα φέρει την αλλαγή, γίνεις το σύμβολο αυτής της αλλαγής;

Οι άνθρωποι, θέλουν σύμβολα  ,τους δίνει δύναμη. Και, ίσως, να μην έχεις την επιλογή να πετάξεις από πάνω σου την ταυτότητα του συμβόλου, ή όποια άλλη ταυτότητα σου δίνει η κοινωνία, ή γιατί δεν μπορείς ή γιατί ξέρεις ότι είναι για χάρη του γενικότερου καλού, κι ας μην είναι για καλό σου.

Καμιά φορά, πάλι, πρέπει να έχουμε τα μάτια ανοιχτά και τη σκέψη καθαρή, ώστε να αναγνωρίζουμε ποιος είναι ο πραγματικός μας εχθρός. Ίσως, να μην είναι ο στόχος να μην είναι πάντα ο προφανής. Μπορεί, πέρα από τον εμφανή κίνδυνο που πολεμάμε, ο εχθρός να κρύβεται στους «φίλους» μας. Μπορεί να είναι ένας αυτοαποκαλούμενος «επαναστάτης» ή «αγωνιστής», που, ηθελημένα ή όχι, να γίνει ένας νέος δικτάτορας.

Και μπορεί να μιλάμε για έναν φανταστικό κόσμο, αιώνες μετά την εποχή μας, αλλά πόσο διαφορετικός από τον σημερινό; Υπάρχει πιο ανεπτυγμένη τεχνολογία και τα σχετικά. Όμως, το παιχνίδι της πολιτικής και της εξουσίας είναι το ίδιο. Και στις δυο εποχές υπάρχουν δυνατοί και αδύναμοι, νικητές και χαμένοι, δικαιωμένοι και αδικημένοι. Ποτέ δεν θα είναι όλοι ικανοποιημένοι. Η ουτοπία κάποιου θα είναι το μαρτύριο του άλλου. Και γίνεται κατανοητό μόνο αν κάποιος αλλάξει τη το σκορ του παιχνιδιού της ζωής , αν ο θηρευτής γίνει το θήραμα, ή το αντίστροφο.

But there are much worse games to play…

Mystiro